اولین بانک دنیا در ایران بوده است - کانادا گردی

بله درست متوجه شده اید، اولین بانک تاریخ بشر یا به عبارتی نخسین صندوق امانات دنیا در شهر یزد و در روستای سریزد واقع شده است؛ سریزد یکی از روستاهای شهرستان مهریز است که قدمتی چند هزار ساله دارد. سالیان زیادی مردم برای اینکه وارد شهر یزد شوند، باید از این محدوده می گذشتند. به همین خاطر به این روستا، سریزد می گویند. البته در گذشته یزد با نام ایساتیس بین مردم مشهور بوده است و پیش تر از آن هم با نام فرافر این روستای تاریخی را می شناخته اند.

روستای سریزد

به 30 کیلومتری جنوب شهر یزد که برسید، به قلعه سریزد دسترسی خواهید داشت. البته در این منطقه آنچنان نباید دنبال جاذبه های تفریحی و هیجان انگیز باشید زیرا به جز یک مغازه نان و یک بقالی مغازه دیگری در آن وجود ندارد. یک مدرسه خیلی کوچک هم در روستا وجود دارد که بچه های روستا در آنجا درس می خوانند اما حالا بیشتر افرادی که در این روستا زندگی می نمایند زنان و مردان سالخورده هستند که بچه هایشان برای کار یا تحصیل به شهرها و روستاهای دیگر رفته اند. مردمان روستای دوست داشتنی سریزد به میزان ای خونگرم و مهمان نواز هستند که شما می توانید تجربه بی نظیری را در از مهمان نوازی در کنارشان تجربه کنید. خانه های کاهگلی به صورت پراکنده در سطح روستا دیده می گردد، مردم در این روستا اینجا بیشتر از راه کشاورزی و بعلاوه از باغ های اناری که دارند، پول درمی آورند.

صندوق اماناتی با 468 حجره (قلعه سر یزد)

دور تا دور قلعه، خندق عمیقی کنده شده است، الته علت این خندق هم برای حفاظت از قلعه بوده است، که یا در آن آب می ریختند یا آتش روشن می کردن، تا در برابر دشمن ایمن بمانند.

در قلعه از طریق یک قرقره بالا و پایین می رود و وقتی آن را بالا می برید با یک در دیگر روبرو می شوید. تنها راه ورود به این قلعه این در است چون فقط یک در دارد. در بالای این در حفره های بزرگی وجود دارد که ممکن است هنگام بازدید از آنها برایتان سوال پیش بیاید آنها به چه علت در آن بالا هستند، جالب است بدانید که مردم یزد فکر همه جا نموده بودند و این حفره ها برای این است که اگر روزی غارتگر یا دزدی توانست وارد قلعه گردد از این حفره ها آب جوش روی آنها بریزند.

وقتی در دوم هم باز می گردد یکباره با کلی دالان روبرو می شویم، دالان های تو در تویی که خیلی کوچک هستند این دالان ها، روزگاری حجره های مربوط به خانواده ها بوده اند. این ارگ دارای 468 حجره است، یعنی در گذشته 468 خانواده در این ارگ، اشیای گران قیمت خود را به امانت می گذاشته اند.

قلعه سریزد (اولین بانک دنیا) از سه طبقه تشکیل شده است و در مقابل برخی از دالان ها یا حجره ها، چوبی گذاشته شده است که نشانه این است که نباید وارد آنجا شوید. داخل دالان ها هیچ وسیله ای به جز چند کوزه گلی دیده نمی گردد؛ البته کارشناسان می گویند هنوز عملیات اکتشاف در دل این قلعه انجام نشده است.

ضروری است این نکته را بگوییم که زمانی که برای بازدید از این قلعه بدون راهنما رفتید به این علت که در قلعه قفل است می توانید با شماره هایی که بر روی دیوار قلعه نوشته شده تماس بگیرید تا آنان کلید قلعه را برای بازدید برایتان بیاورند.

علت ساخت بانک در روستای سریزد

شاید برایتان این پیش بیاید چه علتی داشته در روستایی دور افتاده که بانکی ساخته گردد که تمام وسایل ارزشمند مردم و تاجران در آن نگه داری گردد؟!

علت ساخت چنین قلعه ای که به اولین بانک دنیا معروف است و حتی قرار است تا در سازمان دنیای یونسکو هم به ثبت برسد این بوده که در 1700 سال پیش در زمان حکومت ساسانیان جاده ابریشم از قسمت جنوبی این روستا می گذشته است، به همین علت رفت و آمد تاجران در این منطقه زیاد بوده و به طبع هر جا که تجار زیاد باشد دزدان و غارتگران زیادی هم در کمین هستند تا اعمال شوم خود را اجرا نمایند. به همین علت مردم سریزد همواره شاهد غارت و دزدی بوده اند، به همین علت آنها به این فکر افتادند که بهتر است اشیاء و چیزهایی که برایشان ارزش داشت را در یک جا دور از خانه و کاشانه شان نگهداری نمایند. البته ما به درستی نمی دانیم چه کسی دستور ساخت این ارگ را داده اما می توان حدس زد که مردم با هم به این توافق رسیده اند که یک بنایی بسازند و در آنجا از این اشیا نگهداری نمایند.

ثبت قلعه سریزد در لیست آثار یونسکو

مدیر کل دفتر توسعه و آبادانی ارگ سریزد دکتر مجید سریزدی، سال هاست برای آبادانی و توسعه سریزد کوشش می نماید. با توجه به این که آثار زیادی در روستای تاریخی سریزد وجود دارد، اما وی در درصدد است تا 2 بنای تاریخی این روستا را در کتاب گینس به ثبت برساند. این ابنیه شامل قدیمی ترین صندوق امانات بانکی دنیا و بعلاوه قدیمی ترین هتل خشتی دنیا به نام کاروانسرای سلجوقیان است. البته ضروری است بگوییم که مطابق با خبرهای که در این زمینه وجود دارد، برای به ثبت رساندن اولین صندوق امانات دنیا و تک بنای خشتی دنیا مدارکی از میراث فرهنگی یزد به میراث فرهنگی تهران برای ثبت دنیای یونسکو ارجاع داده شده است اما این کار به هر حال طول می کشد و روال اداری خاص خودش را دارد. امید است تا با کوشش های ممکن این بنای با ارزش تاریخی که اولین و قدیمی ترین صندوق امانات کشور برای ایرانیان است را به تمام دنیایان بشناسانیم.

آدرس: استان یزد، شهرستان مهریز، پهنه کشتخان در مجاورت روستای سریزد در فاصله 5 کیلومتری شمال جاده یزد - کرمان واقع شده است.